Donderdag 21 juli

Vanochtend werden we weer om 8 uur opgehaald om een lange reis tegemoet te gaan naar Bwindi forest. Oftewel het tropische regenwoud waar de berggorilla’s leven. Het eerste deel van de reis was gelijk aan de tocht naar Queen Elizabeth National Park. Toch zie je weer nieuwe dingen onderweg en is het genieten om het Afrikaanse leven te zien. Iedereen leeft hier op straat, de meeste mensen zitten voor hun huis, er is overal markt, mensen lopen kilometers met manden op hun hoofd, kinderen op hun rug, fietsen aan de hand, waterkannen, oftewel er is zoveel te zien!

We zijn weer gaan lunchen op dezelfde plek als twee weken geleden, de serveerster herkende me ook direct en vroeg meteen waar we nu naartoe gingen. Ik heb hier heel even via de wifi contact gehad met Rianne, omdat ik ontzettend nieuwsgierig was hoe het in het ziekenhuis ging. Ze bleek alweer terug te zijn op het project. Ze waren inderdaad naar het ziekenhuis gegaan, er werd daar aangeboden dat zowel zij als haar kindje de zorg zouden krijgen die ze nodig hadden, voeding om weer aan te sterken. Maar ook een operatie voor het kindje om de handjes sterk te kunnen verbeteren. Ze gaven namelijk ook direct aan dat het kindje het waarschijnlijk niet gaat overleven, omdat het erg slecht aan toe is. Helaas wilde de vrouw het niet aannemen, ze zei dat ze nog 7 kinderen had, en dat die alleen thuis waren nu zij weg was, dat zij daarom niet in het ziekenhuis kon blijven, maar later terug zou komen. Vanuit Katalemwa (en wij eigenlijk ook) zijn bang dat ze niet meer terug gaat… De vrouw was vrij duidelijk dat zij denkt dat haar kindje vervloekt is en in zo’n geval mag er niet ingegrepen worden in ziekenhuizen.

Vanaf hier werd de route anders, Bwindi ligt zuidelijker dan QENP dus logischerwijs een andere “snelweg”. Op een gegeven moment begon langzaam de omgeving meer bergen te krijgen en wisten we dus dat we steeds verder in de buurt kwamen. Het bleek ook een rijker deel van Oeganda te zijn, wat ook wel een beetje te zien was, vooral aan de huizen. Onze chauffeur (toevallig ook Moses) vertelde ook dat vaak de rijkeren verder naar boven wonen, de zandstraten in (niet alleen hier, maar ook vlakbij Kampala), daarom zie ik die onderweg dus erg weinig. Toen we de snelweg afgingen werd de omgeving steeds mooier. De weg was wel pittig, ravijnen vlak naast me, maar net als mn boda Moses, vertrouw ik Moses volledig, hij rijdt hier vaker en weet dus hoe hij dit soort enge wegen over moet. Er waren flink wat klimmen en dalen in de weg, waardoor de snelheid niet al te hoog is en je dus over een klein stukje vrij lang doet. Maar dat was niet perse erg, want de uitzichten, wauw die waren echt geweldig! Langs een meer, met daaromheen gebieden waar gewassen worden verbouwd. Veel mensen zie je hier ook bezig. Wat dat betreft zou er geen gebrek aan eten moeten zijn hier, als je ziet hoeveel en wat er allemaal groeit, is echt prachtig!

Naarmate we verder kwamen werd de weg steeds wat minder, maar toch bleven we overal huisjes tegenkomen, erg klein en van klei, maar wel mooi om te zien. De kinderen schreeuwden naar ons, zwaaiden en renden met de auto mee. Ze zien waarschijnlijk alleen maar mzungus als die in de auto langs komen rijden. Eenmaal aangekomen op de bestemming keken we onze ogen uit, wat een uitzicht!

Het verblijf is van een Nederlandse man die getrouwd is met een Oegandese vrouw. Ze hebben op het schiereilandje waar we zitten een schooltje opgericht en proberen dit uit te breiden. Daarnaast helpen ze ook om lokaal de mensen beter te leren verbouwen. Om hier geld voor bij elkaar te krijgen hebben zij deze gastenverblijven. Het is echt geweldig, een uitzicht, echt prachtig. Er is warm water, na het douchen deed ik de deur open en stond er een koe voor me, was ook wel weer een komische ervaring!

We hadden zelfs een Nederlands diner, aardappelen, bloemkool en vlees, lekker dat het was! Vrij snel na het eten zijn we naar bed gegaan… Want morgenochtend vertrekken we om 5 uur, richting het regenwoud. AAAAAAAH SPANNEND!!!!!!

Vrijdag 22 juli

Ooooh wat heb ik slecht geslapen…. Ik was echt best wel gespannen! We hadden ontbijt en lunch (broodjes, scones, thee, bananen en water) meegekregen. Het duurde 2 uur voordat we bij de plek waren vanaf waar we zouden gaan vertrekken. Best eng hoor, die wegen in het donker! Allereerst werden onze paspoorten gecontroleerd, want de permits zijn (niet alleen duur) persoonsgebonden. Ik keek even op het bonnetje van mijn permit, waar gelukkig de goede naam op stond (inclusief mijn officiele voornamen), maar wel mijn oude paspoortnummer (2 weken voor ik ging, had ik een nieuw paspoort gekregen die ik nog wel had doorgegeven, maar blijkbaar niet was verwerkt). Gelukkig controleerden ze alleen de naam en mocht ik ook zonder problemen mee. Moses had met de rangers gesproken, om te zorgen dat wij niet de allerverste groep zouden krijgen om naar toe te gaan, in verband met mijn prothese.

Een groep bestaat uit 8 toeristen, een gids, dragers (indien je dat wil, is niet verplicht) en twee mensen van het leger dan wel politie. Zij lopen met een geweer voor en achter de groep. Zij moeten ons beschermen in het geval er een berg olifant of een groep gorilla’s aan komt die niet aan mensen zijn (gehabitueerd), dan schieten zij in de lucht, om te zorgen dat ze er vandoor gaan. Er zijn totaal maar 5 families in Bwindi die bezocht mogen worden, maar totaal leven hier 400 berggorilla’s (totaal zijn er nog maar 880 ter wereld). De families hebben groottes varierend tot ongeveer 30 individuen, dus naast de 5 families leven er nog een stuk meer, maar Bwindi forest is gelukkig groot. De gorilla’s in Bwindi zijn beschermd er mag dus absoluut niet gejaagd worden op ze. Er is nog een ander gebied in Oeganda waar ze leven, maar dit is een oerwoud dat over de grenzen naar Rwanda en Kongo gaat, maar in Kongo worden de gorilla’s gedood om ze te eten, erg heftig eigenlijk dat er primaten worden gegeten! De gorilla’s in Bwindi kunnen zich dus in ieder geval rustig voortplanten, zodat er in ieder geval daar Berggorilla’s blijven bestaan. Ongeveer twintig jaar geleden waren er totaal ter wereld nog maar 400 en nu al 880, dus dat gaat super de goeie kant op!!!

Daarna kregen we een voorbereiding op wat ons te wachten zou staan. Hij vertelde over de tocht, die echt niet altijd makkelijk is, maar wel erg mooi. Ook bleek dat ze een tijdje geleden de opzet ietsje anders hadden. Toen gingen ze op zoek naar de gorilla’s vanaf waar ze de dag daarvoor achtergelaten waren. Dat betekent dat je een spoor moet volgen, wat bestaat uit het platwalsen van de planten in een bepaalde richting, uitwerpselen en voedselresten. Op een gegeven moment wordt dan de slaapplaats gevonden, waarna je opnieuw verder moet maar dan met verse sporen. De tochten werden op deze manier vaak erg lang en sommige mensen hielden het hierdoor ook niet vol en moesten afhaken, voordat de gorilla’s gevonden waren. Gelukkig hebben ze dit iets aangepast, wij vertrokken tussen 8.30-9.00 uur het regenwoud in, maar om 7 uur gaan er zogenaamde trackers het regenwoud al in, zij doen dus de volledige voorbereiding en zoeken voor ons de groep al op. Daarna wordt er met een walkie-talkie contact gehouden met de rangers om ons via de kortste route naar de gorilla’s te kunnen leiden. Wij kregen een medium groep: Mishaya group. Medium wil zeggen dat je wel een stukkie moet lopen, het is niet de meest dichtbije groep, maar ook niet de verste. De groep bestaat uit 10 individuen, onder andere 2 silverbacks en een paar jongen. Ik had al gehoord dat het erg verstandig is een drager in te huren, nou ik kan niet vertellen hoe blij ik met hem was, hij heet William, gelukkig geen ingewikkelde naam dus! Het is een lokaal iemand, dus je steunt ook de lokale bevolking, het kost maar 15 dollar (of nou ja, minimaal 15 dollar), hij draagt je tas (die met mijn camera en een grote fles water flink zwaar was) en helpt je over de moeilijke stukken. Nou dat laatste, daarvoor was hij onmisbaar!

Het tropische regenwoud lijkt echt precies op hoe het in de tekenfilm tarzan getekend is, gewoon precies dat beeld. Overal bomen, omgevallen stammen, lianen, beekjes, stenen. Het zijn niet voor niks de berggorilla’s, dus het was veel klimmen en dalingen, best pittig als je een zeer beperkte kniefunctie hebt… Maar William hielp echt geweldig. Over boomstammetjes lopen die in het water waren gelegd om droog over te komen, stappen omhoog van ongeveer 50cm, gladde stenen, boomstammen waar je over of onderdoor moest klauteren. Veel delen waren het randjes van 20cm breed waar je op kon lopen, waar ook nog gladde stenen of gaten tussen zaten, en dan een voet die je niet kan draaien… Dat betekent dus dat ik op mijn tenen stond. Sommige delen waren heel steil, en mijn voet buigt niet, dus ik moest telkens bijstappen. Maar op die stukken stond ik op mijn prothese heel vaak op mijn tenen of op mijn hak (enkels zijn best handig…), dan moet je er vooral niet bij nadenken dat je dus geen stapje opzij moet zetten om je evenwicht te behouden, omdat daar het daar gigantisch steil naar beneden liep, met bomen… Maar in dat soort gevallen was daar sterke William die uit zichzelf vaak al mijn hand pakte. Denk dat er een redelijke kans is om je nek of rug te breken als je naar beneden zou vallen... Voor dat soort gevallen (of minder heftig) hadden ze een reddingsteam die je met een brancard zou komen halen uit het regenwoud (kost 300 dollar, maar als je bedenkt wat zij moeten uithalen dan is dat niks). Het was echt geweldig, maar echt wel pittig en zonder William weet ik ook niet zeker of ik het wel gered had. Op een gegeven moment (na 2 uur wandelen met 2 korte pauzes) kregen we van de trackers via de walkie-talkie te horen dat we even moesten wachten, de groep was namelijk nog aan het lopen en bevonden zich op dat moment in een gebied waar 2 soort van paadjes waren (waar de rangers al een keer eerder hadden gelopen) en afhankelijk van welke kant de groep op zou lopen moesten we kiezen. Na 10 minuten kregen we bericht welke kant we op moesten, hoe ze uberhaupt de weg herkennen en bij de 300e boom rechts moeten vind ik al een bizar knappe opgave!

Maar wij die kant op, ik moest telkens voorop, omdat ik op die manier een beetje het tempo kon bepalen. Na ongeveer een kwartier lopen kwamen we bij een hele steile helling van een metertje of 30, wat absoluut geen pad was, maar alleen maar woud… En ineens hoorden we allemaal gillende geluiden, dat was de groep gorilla’s, we waren dus in de buurt, kippenvel!!! We moesten dus naar beneden, ik heb de gids even aangekeken van euh meen je dat serieus?? Maar dat was inderdaad de bedoeling, ik balanseerde op 2cm hak tijdens het naar beneden lopen, gelukkig heeft een regenwoud heel veel bomen en kon ik mij daaraan vasthouden zodat ik niet onderuit zou glijden. Ook nu deed William goed zijn best om me tegen te houden, hij zette vaak zijn voet neer, waarop ik dan mijn voet weer neer kon zetten, zodat die bleef staan en zo kwamen we wel beneden… Eenmaal beneden moesten we weer even wachten, ze waren namelijk nog aan het lopen. Er waren twee opties, of we moesten om een berg heen, of als de groep zou blijven staan, net zo’n steile helling weer op… Toen hoopte ik toch echt dat dat niet hoefde…

En gelukkig, de gorilla’s dachten met ons mee, het volgende bericht was namelijk dat ze onze kant op kwamen! Vlak daarna kwamen de trackers aan de overkant de berg af om het laatste stukje met ons mee te lopen. We moesten nog een klein stukje omhoog lopen, toen we allerlei bomen zagen bewegen. Omdat ik telkens voorop had gelopen en we nu de andere kant op liepen, liep ik ineens achteraan. Wel bizar dat ineens iedereen omslaat en een soort egoïstische instelling krijgt, maar goed...

De trackers leidden ons over een paadje dat door de gorilla’s gevormd was. Maar de gids tikte mij op mijn schouder en zei, wacht maar even en draai je maar om… Ik draaide en zag op ongeveer 15-20 meter afstand een gorilla om het hoekje kijken, ik kreeg echt een enorme brok in mijn keel.

Hij kwam langzaam mijn kant op, bleef even zitten om een hapje te eten en vervolgens liep hij recht op me af, ik heb een paar foto’s gemaakt en daarna mijn camera laten hangen, ik wilde hiervan genieten. De brok in mijn keel werd steeds groter en ik voelde de tranen in mijn ogen komen en daarna over mijn wangen gaan. Wat was dit bijzonder, zo’n bijzonder mooi dier in zijn eigen omgeving en dat op zo’n korte afstand van mij.

Het was een samenkomst van dat ik het voor elkaar had gekregen om die tocht te volbrengen (stiekem was ik van te voren wel een beetje bang of ik dat zou kunnen) een droom die ik al jaren had en dan deze adembenemende dieren in het tropisch regenwoud.

… Eerlijk, het is gewoon niet te beschrijven wat ik daar mee maakte, het was zo bijzonder. Hij liep langzaam mijn kant op en tot ongeveer 2 meter voor mij waarna hij de bosjes in ging en lekker ging zitten eten. De gids keek me aan en vroeg of alles OK was, hij zag me huilen. Maar hij realiseerde zich waarschijnlijk wat dit allemaal voor me betekende. Ik kon ook even niet echt wat zeggen, alleen dank je wel gezegd. Daarna was iedereen al richting de rest van de groep van de gorilla’s gelopen, ik wilde samen met William (die mijn camera vasthield, als ik dan onderuit ging ofzo kon ik in ieder geval me opvangen en ook hielp hij me nog steeds) er achteraan lopen, de gids liep ook mee, toen ik iets in mijn ooghoek zag bewegen. Ik zei zo, volgens mij zit daar ook nog eentje, nee loop maar door was de reactie. Ik nog een keer, volgens mij beweegt daar echt wat. Ze draaiden zich om, en daar kwam er eentje op zijn 4 ledematen op flink tempo aan, we moesten snel 3 passen achteruit doen om hem de ruimte te geven er langs te kunnen. Als ik mijn arm had uitgestoken, had ik hem aan kunnen raken!

Iets verderop ging hij zitten tussen de bomen en planten, om lekker te eten. We stonden met zijn allen naar hem te kijken, maar er zaten wat takken voor, waardoor de rangers die begonnen weg te kappen. Die gorilla keek een keer naar ze, stond op, liep een paar passen naar ze toe, ging rechtop staan en duwde vol tegen een boom(pje) aan die naast de rangers stond, over ze heen. De rangers begonnen echter te lachen, de gorilla draaide zich om en ging weer rustig zitten eten. Wij vroegen ons af wat dat betekende, maar dat bleek een geintje te zijn van de gorilla! Die humor moest ik nog wel eventjes aan wennen ;)

Paar minuutjes later stond hij op en ging iets verderop met zijn rug naar ons toe zitten, daarna ging hij in 1 zwaai omhoog, wat bijna 2 meter hoger lag.

De rangers hielpen de anderen omhoog, zodat ze op 3 meter afstand recht tegenover hem stonden. Ik paste er niet meer bij, maar ging op een klein richeltje tegen die wand geleund staan zodat ik ook wat hoger stond en hem lekker kon zien zitten eten. Na wat minuten zijn lunch weg te werken stond hij op en liep rustig verder. Wij gingen ook een stukje verder, want ik zag namelijk een jong in een boompje. De rangers begonnen te kappen zodat we de richting van het ukkie op konden. William had mijn camera weer vast, zodat ik nog een stuk kon klauteren. Ongeveer 4 meter verderop zaten 2 gorilla’s in de bosjes, met een kleintje erbij. De baby kwam lekker aan een tak zwaaiend voor ons hangen op ongeveer 1,5meter afstand.

De baby was ongeveer 9mnd oud, dus echt nog een kleintje, wat een scheetje, het liefst zou je hem/haar even willen knuffelen. Overigens heeft ie nu al een slecht gebit ;) Maar wat een schitterend moment. Ik heb voor mijn doen echt maar weinig foto’s gemaakt, ik wilde namelijk genieten van deze momenten en wanneer je door die camera kijkt, beleef je het niet echt. Maar ik kan jullie verzekeren dat ik deze ervaring echt heel intens heb beleefd. Ik krijg met het typen weer de gevoelens erbij en de brok en tranen zijn ook direct weer terug… Het was echt een onwerkelijke belevenis en echt de mooiste die ik tot nu toe gehad heb.

Nadat we het kleintje hadden zien weglopen met de mama, zat ons uur er alweer op en moesten we helaas weer terug, maar het is goed dat ze er zulke strenge regels voor hebben. We doen in zekere zin niks, maar uiteraard worden ze wel gestoord in hun rustige momentjes. De gids vroeg wat ik ervan vond, weer schoot ik vol… Ik vond het zo geweldig, maar dat had hij wel gemerkt. Daarna zei ik tegen hem dat ik het nog gaver had gevonden als ik 1 van de zilverruggen had gezien. Nou dat heb ik geweten… Aangezien ik telkens achteraan kwam liep ik nu voorop met William en een gids. Na een meter of 8 zeiden ze dat ik even moest wachten, want dan kon ik de laatste in de bosjes nog even zien. De rest van de groep stond nog te gluren naar de moeder met het ukkie die je nog net een klein stukje kon zien. Maar ik kon niet precies zien wie er in de bosjes zat, en voor ik er erg in had, kwam het op ons afgerend. Het was de zilverrug en de baas van de groep. Ik werd door William de ene kant en door de gids de andere kant op getrokken…Dus ik belandde op mijn kont, terwijl er een zilverrug op me af kwam… Ik heb niet helemaal kunnen zien hoe het ging, maar het volgende moment stond hij achter me, waarschijnlijk is hij vlak langs ons gerend.

De gids vertelde dat dit de oudste zilverrug van de groep is en de baas, maar de jongere zilverrug wil graag zijn plaats overnemen, waardoor de baas erg zijn best aan het doen is om zijn plek in de groep veilig te stellen en dus wat pittiger reageert op ons dan normaal. Hij had het toen wij er net waren ook al gedaan bij 3 anderen van de groep. Slechte fotograaf die ik ben, had ik mijn camera niet klaar om een foto te maken tijdens deze ervaring… Daarna durfde ik niet zo goed meer echt dichterbij te stappen om hem op de foto te zetten, omdat hij verstopt zat in de bossen. Ik heb alleen een foto van bos met daartussen een zilvergrijs vlak. Jullie zullen me op mijn woord moeten geloven dat hij dat is. Daarna werd het toch echt tijd om weer te vertrekken. We hadden ongeveer 20 minuten gelopen toen het al 13.00 uur geweest was en dus ook was het wel tijd om iets te eten en te drinken. Ook wel gaaf om midden in het regenwoud te zitten lunchen!

Daarna moesten we een groot deel van de route van heen ook weer terug. Het scheelde dat je dan weet wat er ongeveer gaat komen en het ging iets makkelijker, hoewel mijn knie wel een beetje moe begon te worden. Omdat we terug natuurlijk rechtstreeks konden, zonder zoektocht waren we na 1,5 uur weer terug. Totaal hebben we dus 5 uur door het regenwoud gelopen, geklauterd en gegleden. Maar oooh wat was het mooi. Aan het eind kregen we een certificaat dat we het voltooid hadden! William heb ik uiteindelijk omgerekend 43 dollar gegeven, voor hem erg veel geld, voor mij was het het meer dan waard, want zonder hem had ik het in ieder geval niet op deze manier weten te volbrengen. Moses vroeg aan me hoe het was en weer schoot ik vol, het was gewoon echt een enorm bijzondere ervaring, echt adembenemend, ik kan gewoon niet omschrijven hoe geweldig het was. Het was elke cent en elke zweetdruppel meer dan waard. En de (spier)pijn morgen ook volledig, dat weet ik nu al!

Zaterdag 23 juli

Vanochtend was het helaas alweer tijd om naar huis te gaan, ik had nog wel een dagje willen blijven. De rust daar is wel ontzettend lekker na 5 weken in een enorm drukke stad en een huis met 8 mensen… Ook hadden ze twee honden en kon ik mijn knuffels even weer kwijt. Ik was wel blij dat ik vandaag niet heel veel hoefde te doen, want de spierpijn in mijn benen was wel duidelijk te voelen en de vermoeidheid was ook niet te missen. Er was weer een heerlijk ontbijtje gemaakt voor ons, met verse ananas, een eitje, kaas en heerlijke thee! Om 8 uur vertrokken we, weer een lange reis voor de boeg, maar omdat ik nog steeds wel vrij moe was heb ik het eerste deel wel een tijdje kunnen slapen. Halverwege weer vertrouwd bij ons restaurantje gegeten, ik heb direct maar aangegeven aan onze vaste serveerster dat ik er niet meer zou komen ;) Een uur onderweg vanaf het restaurant stond er een bord midden op de weg: slow down, accident ahead. Dus Moses remde netjes af. Er stonden een aantal auto’s aan de kant van de weg, maar een aantal mochten ook doorrijden. Voorbij een aantal aan de kant staande auto’s werden wij ook naar de kant geleid. Het bleek geen ongeluk, maar een politiecontrole, nou dat hebben we geweten. De agente vond het blijkbaar nodig om te laten weten dat ze agent was en dus belangrijk ofzo. Ze werd boos op Moses, waarom hij vond dat hij het recht had om door te rijden, en niet achteraan te sluiten bij de rest. Ze begon een verhaal over een collega van haar die omgekomen was omdat er iemand “ook” had doorgereden terwijl er een politiecontrole was. Of hij niet kon lezen, omdat er op het bord toch duidelijk stond dat hij moest stoppen (blijkbaar kon ze zelf niet lezen). En als hij dat bord niet had gezien had hij aan de hand van de stilstaande auto’s (en sommige die wel mochten doorrijden, maar ok) moeten begrijpen dat hij achteraan moest sluiten. Moses probeerde het uit te leggen en te vertellen wat er op het bord stond, maar ze werd steeds bozer. Op een gegeven moment begon ze zelfs te zeggen dat hij heel gevaarlijk was op de weg en dat hij onze levens in gevaar bracht omdat hij zo reed. Gelukkig was hij wijs genoeg om zijn mond te houden. Op een gegeven moment dacht ik aangezien we stil staan, maak ik een foto van de omgeving. Werd ze boos op mij, waar ik het lef vandaan haalde om een foto van haar te maken, want daar moest zij toestemming voor geven (naast analfabeet ook nog slechtziend blijkbaar, want mijn camera wees toch echt een andere kant op…), ik probeerde te ontkennen, bood zelfs aan om mijn camera te laten zien, maar dat hoefde niet (waarschijnlijk wist ze het heel goed). Moses bood zijn excuses maar gewoon aan, maar ze bleef doorgaan. Ze wilde zijn ID zien, want ze zou hem in de gaten houden in de toekomst. Ondertussen heb ik natuurlijk alsnog wel een foto gemaakt van haar met mijn telefoon (gelukkig zijn ze niet zo gewend aan mobieltjes met camera’s).

Om 17.30 uur kwamen we weer bij het huis aan in Kampala, moe maar wat een geweldige dag heb ik gehad gisteren, daar kan echt niks tegenop!!